2015-16

Στο μάθημα αυτό αναλύονται μεθοδολογικά ζητήματα της ιστορίας της βυζαντινής τέχνης. Παρουσιάζονται οι όροι «εικονογραφία» και «εικονολογία», οι θεωρίες σχετικά με την εικονολογία, οι σχολές, όπως η «Σχολή της Βιέννης», και οι θεμελιωτές της εικονολογίας στην Ευρώπη.
Παράλληλα, εξετάζεται ο όρος «βυζαντινή εικονολογία» και αναλύονται εικονολογικά θέματα της ιστορίας της βυζαντινής τέχνης.

Αναλύονται οι ιστορικοί και ιδεολογικοί παράγοντες που συνετέλεσαν στην επιβίωση της βυζαντινής παράδοσης στην νεοελληνική τέχνη, παρουσιάζονται οι καλλιτέχνες του 19ου και 20ού αιώνα και η στάση τους απέναντι στην βυζαντινή καλλιτεχνική παράδοση και επιχειρείται μια εικονολογική ερμηνεία της στροφής των ζωγράφων στο Βυζάντιο και γενικότερα στην παράδοση (Γενιά του 30).

Στο εισαγωγικό αυτό μάθημα αναλύονται τα κύρια καλλιτεχνικά ρεύματα και οι τάσεις της ζωγραφικής στον ορθόδοξο χώρο της Ανατολικής Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής. Παράλληλα, ιδιαίτερο βάρος δίδεται στο ιστορικό και ιδεολογικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εργάζονται οι ζωγράφοι, και επιχειρείται μια εικονολογική ερμηνεία της ζωγραφικής της περιόδου της οθωμανοκρατίας.

Σκοπός του μαθήματος είναι η μύηση των πρωτοετών φοιτητών στην Λαογραφία, το αντικείμενο, το περιεχόμενο, τους σκοπούς, την ιστορία, τις μεθόδους που χρησιμοποιεί και τη βασική βιβλιογραφία της. Γίνονται εκτενείς αναφορές στην ελληνική πορεία της Λαογραφίας, από την λαογραφική παρατήρηση και καταγραφή κατά την αρχαιότητα, τους βυζαντινούς, μεταβυζαντινούς και νεότερους χρόνους, αλλά και στην ευρωπαϊκή, αμερικανική και διεθνή ανάπτυξή της, προπολεμικά και μεταπολεμικά.